Projekt konkursowy na opracowanie koncepcji zagospodarowania kwartału ograniczonego ulicami: Mostową, Czystą, Kościuszki oraz Zamkową

w Krasnymstawie

 

 

Teren objęty zakresem opracowania obciążony jest szeregiem uwarunkowań wynikających przede wszystkim z historii miejsca oraz losów ludzkich jakie zostały uwikłane w jej tworzenie. Objęcie terenu ochroną prawną, wpisem układu urbanistycznego miasta Krasnegostawu do rejestru zabytków, w wielu aspektach determinuje możliwość implementowanych przekształceń terenu. Generalne założenia przestrzenne opierają się na wytycznych konserwatorskich oraz programie funkcjonalno – użytkowym dostarczonym przez Inwestora. Zaproponowany układ urbanistyczny w bezpośredni sposób nawiązuje do otaczającej zabudowy, tj. formy kwartału miejskiego.

 

 

Zgodnie z zaleceniami odtworzono wyburzoną kamienicę przy ul. Mostowej w gabarycie jak najbardziej zbliżonym do oryginalnego. Odtworzono także oficynę od strony ul. Kościuszki. Pozostałą zabudowę kształtowano w formie odrębnych kamienic, w zabudowie pierzejowej kontynuującej kierunki historycznych linii zabudowy. Forma zabudowy syntetycznie nawiązuje do zastanego kontekstu dając współczesne świadectwo architektury w korelacji i z poszanowaniem skali otoczenia. Proponowany gabaryt zabudowy nie dominuje, a harmonijnie organizuje przestrzeń. Skala zabudowy nie zaburza zastanego porządku urbanistycznego i nie stanowi konkurencji dla ukonstytuowanych dominant w układzie runku. Zabudowę pierzei północnej potraktowano nieco odmiennie (zarówno co do skali jaki i rozwiązań funkcjonalnych) – w formie małych domów miejskich z prywatnymi ogródkami od strony dziedzińca wewnętrznego.

 

 

Wewnętrzny dziedziniec kwartału zabudowano w poziomie parteru garażem naziemnym z dwudziestoma miejscami postojowymi, z wjazdem z ul. Zamkowej. Z garażu naziemnego zapewniono dostęp do klatek schodowych prowadzących do mieszkań. Na tej kondygnacji zlokalizowano również komórki lokatorskie, pomieszczenia techniczne i gospodarcze, śmietnik oraz automatyczny moduł toalety publicznej (dostępne od ul. Zamkowej). W parterach budynków zaprojektowano dziesięć samodzielnych lokali usługowych oraz pomieszczenie rekreacyjne – siłownie. Istnieje możliwość połączenia sąsiadujących ze sobą, lokali w miarę potrzeby wygospodarowania większej powierzchni. Wykorzystaną na parking przestrzeń wewnętrznego dziedzińca oddano mieszkańcom w postaci półprywatnego miejskiego ogrodu/placu na poziomie pierwszego piętra. Pozostawiono także otwartą cześć pierzei wschodniej i północnej (od strony ul. Czystej i Zamkowej) z przeznaczeniem na teren zielony.

 

 

Główne wejścia do budynków (klatek schodowych) zlokalizowano od strony wewnętrznego patio. Dostęp na dziedziniec odbywa się od strony ul. Zamkowej i Kościuszki schodami zewnętrznymi, a z garażu klatką schodową. Dostęp dla osób niepełnosprawnych do mieszkań na pierwszym piętrze (z poziomu dziedzińca) zapewniono za pomocą podnośnika hydraulicznego lub śrubowego. Klatka schodowa w pierzei zachodniej jest także dostępna z ul. Kościuszki. Przy tej klatce zlokalizowano wózkownie. Rozmieszczenie otworów okiennych oraz podział w elewacji nawiązuje do historycznych cech zabudowy sąsiedniej – zaprojektowano prostokątne otwory okienne i drzwiowe o wertykalnej orientacji. Balkony zlokalizowano głównie od strony wewnętrznego dziedzińca, a pozostałe elewacje (za wyjątkiem kamienicy rekonstruowanej w narożniku południowo-zachodnim) są od nich wolne.

 

 

W odbiorze społecznym najsilniejszym  uwarunkowaniem są tragiczne zdarzenia jakie miały miejsce w wyburzonej kamienicy przy ul. Mostowej, która przez dziesięciolecia była siedzibą Urzędu Bezpieczeństwa. Intensywność okrucieństwa i bezprawia, które działo się w tym budynku jest porażająca. W ocenie autorów koncepcji niemożliwym jest pogodzenie przewidywanych funkcji zabudowy z jednoczesnym eksponowaniem wydarzeń tamtych mrocznych lat. Dlatego nie proponuje się adaptacji zagruzowanych piwnic wyburzonej kamienicy dla jakichkolwiek funkcji – po przeprowadzeniu odpowiednich badań archeologicznych i dokumentacyjnych na etapie realizacji inwestycji oraz odpowiednim zabezpieczeniu pozostałości budynku, zostaną one zakryte. W zagospodarowaniu terenu wskazano adekwatne miejsce upamiętnienia ofiar reżimu komunistycznego, którego lokalizacja jest w zasadzie tożsama z obecnym położeniem pamiątkowego krzyża (z dostępem od strony ul. Kościuszki) – lokalizacja ta umożliwia zarówno ponowny montaż krzyża jak i planowanej tablicy pamiątkowej. Samo miejsce jest maksymalnie izolowane wizualnie dla mieszkańców kwartału, a jednocześnie łatwo dostępno z poziomu ulicy. Zapewnienie jak największej dozy kameralności było głównym założeniem przy organizacji przestrzeni sąsiadujących z miejscem pamięci.

 

 

Budynek spełnia założenia Programu dopłat do budynków energooszczędnych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w standardzie NF40 [EUco ≤ 40 kWh/(m 2*rok)] tj. budynek sklasyfikowany jako niskoenergetyczny. Zapotrzebowanie na energię do celów ogrzewczych budynku o takim standardzie energetycznym jest o 85% mniejsze od budynku spełniającego wymagania jedynie przepisów techniczno –budowlanych.